του Νικόλαου Γραμμένου*
Στη σημερινή εποχή της έντονης δυναμικής των ψηφιακών τεχνολογιών οι εκπαιδευτικοί φαίνεται να αξιοποιούν όλο και περισσότερο τη σύγχρονη τάση εφαρμογής των παιδαγωγικών προσεγγίσεων της διερευνητικής, ανακαλυπτικής και ομαδοσυνεργατικής μάθησης χρησιμοποιώντας τις νέες τεχνολογίες ως ένα σημαντικό και ενδεχομένως, αναπόσπαστο κομμάτι της δουλειάς τους.
Παράλληλα, τόσο στην Ελλάδα όσο και Διεθνώς, πολλά πανεπιστημιακά, ερευνητικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα, όπως και εμπορικές εταιρείες έχουν αναπτύξει και αξιοποιήσει αξιόλογα διαδικτυακά αποθετήρια, που φιλοξενούν μαθησιακά αντικείμενα, ηλεκτρονικά μαθήματα και διδακτικά σενάρια, για ποικίλα γνωστικά αντικείμενα.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια αρθρώνεται ένας έντονος προβληματισμός τόσο από τους ερευνητές όσο και από τους εκπαιδευτικούς που ασχολούνται με τον εκπαιδευτικό σχεδιασμό. Όλοι τείνουν να συμφωνήσουν ότι οι ερευνητικές προσπάθειες και τα νέα συστήματα θα πρέπει να επικεντρώνονται στην ανάπτυξη καλά δομημένων ψηφιακών σεναρίων μάθησης τα οποία αφενός θα αξιοποιούν σύγχρονες στρατηγικές μάθησης και αφετέρου θα αναπτύσσονται με βάση κοινά αποδεκτά πρότυπα, ώστε να έχουν τυποποιημένη μορφή, κοινή «γλώσσα» στο πεδίο της εκπαίδευσης, για να μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν από όλους τους εκπαιδευτικούς (Griffiths et al., 2005; Figl & Derntl, 2006 ; Lockyer et al, 2008; Wichmann et al 2010; Reiser & Dempsey, 2011; Prieto et al., 2013; Πετροπούλου, 2015).
Τα παραπάνω χαρακτηριστικά σε συνδυασμό με την ανάγκη σχεδίασης και παροχής υψηλής ποιότητας διδακτικού ψηφιακού υλικού σε ένα ολοκληρωμένο ψηφιακό περιβάλλον μάθησης και ηλεκτρονικών μαθημάτων με αξιοποίηση μεγάλου πλήθους διαδραστικών εργαλείων σχεδιασμού εκπαιδευτικού πολυμεσικού περιεχομένου, οδήγησαν στον σχεδιασμό και την υλοποίηση της ηλεκτρονικής Πλατφόρμας σχεδίασης, ανάπτυξης, αξιολόγησης και αξιοποίησης ψηφιακών διαδραστικών διδακτικών σεναρίων «Αίσωπος».
Η Πλατφόρμα «Αίσωπος»
Η πλατφόρμα «Αίσωπος» (URL: www.aesop.iep.edu.gr) αναπτύχθηκε με ίδια μέσα από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενου έργου ΕΣΠΑ. Αποτελεί ένα ολοκληρωμένο διαδικτυακό (Web) περιβάλλον ανάπτυξης, σχεδίασης, συγγραφής, αξιολόγησης και αξιοποίησης ψηφιακών μαθημάτων, με τη μορφή και τη δομή Ψηφιακών Διαδραστικών Διδακτικών Σεναρίων σε ένα σύγχρονο λειτουργικό περιβάλλον.
Απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς, μαθητές, γονείς, ερευνητές της εκπαίδευσης κ.ά. και υποστηρίζει τη σχεδίαση πρωτότυπου ή/και αξιοποίηση υπάρχοντος ψηφιακού υλικού, με χρήση πλήθους διαδραστικών εργαλείων, αξιοποιώντας τις πλέον σύγχρονες τεχνολογίες Web.
Η Πλατφόρμα έλαβε το όνομα «Αίσωπος» από τον ομώνυμο αρχαίο Έλληνα μυθοποιό και μυθογράφο, αδιαμφισβήτητο πατέρα του αρχαίου μύθου και κορυφαίο της διδακτικής μυθολογίας. Ταυτόχρονα, από την αγγλική μετάφραση του ονόματος (aesop), δημιουργήθηκε ένα ακρωνύμιο συναφές με τους σκοπούς της Πλατφόρμας. Ο όρος Advanced Electronic Scenarios Operating Platform από τα αρχικά γράμματα του AESOP, αποτέλεσε μία ταυτότητα μοναδική και πλήρως περιγραφική και αντιπροσωπευτική των σκοπών και στόχων της ψηφιακής Πλατφόρμας.
Ειδικότερα, η Πλατφόρμα Ψηφιακών Διδακτικών Σεναρίων «Αίσωπος» είναι ένα περιβάλλον σχεδίασης και φιλοξενίας ολοκληρωμένων ηλεκτρονικών μαθημάτων με τη μορφή ψηφιακών διαδραστικών διδακτικών σεναρίων, με σκοπό τη διευκόλυνση και τον εκσυγχρονισμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας σε αυθεντικές συνθήκες τάξης.
Το ψηφιακό υλικό που σχεδιάζεται ή/και αξιοποιείται στην Πλατφόρμα, μπορεί να μετασχηματιστεί σε διαδραστικό και να προσαρμοστεί πλήρως στη δομή ψηφιακών διδακτικών σεναρίων, καθώς ο δημιουργός δύναται να αξιοποιήσει τα διαθέσιμα εργαλεία μεμονωμένα και συνδυαστικά, ανάλογα με τη φαντασία του, προβαίνοντας σε αντιστοιχίσεις με διδακτικούς στόχους, θεματικές ταξινομίες, φάσεις υλοποίησης, φύλλα εργασίας κ.ά., ενισχύοντας την αλληλεπίδραση του τελικού αποδέκτη με το ψηφιακό υλικό του σχεδιαστή.
Η Πλατφόρμα σχεδιάστηκε με αντικειμενικό στόχο να αξιοποιηθεί από:
- Εμπειρογνώμονες οι οποίοι σε ειδικά διαμορφωμένο περιβάλλον συνεργασίας θα αναπτύξουν υποδειγματικά/πρότυπα ψηφιακά σενάρια.
- Όλους τους εκπαιδευτικούς της δημόσιας και ιδιωτικής εκπαίδευσης που ενδιαφέρονται να σχεδιάσουν/δημιουργήσουν ψηφιακά διδακτικά σενάρια.
- Όλους τους εκπαιδευτικούς και μαθητές της δημόσιας και ιδιωτικής εκπαίδευσης που ενδιαφέρονται να αξιοποιήσουν ήδη υλοποιημένα ψηφιακά διδακτικά σενάρια.
- Αξιολογητές που, θα αξιολογήσουν με συγκεκριμένα κριτήρια τα υποβαλλόμενα ψηφιακά σενάρια, από τους Εκπαιδευτικούς, με πλήρη τεκμηρίωση της κρίσης τους.
- Μαθητές που πρόκειται να χρησιμοποιήσουν (υπό την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών) τα παραγόμενα σενάρια με συμπληρωματικό τρόπο στην τυπική διαδικασία μάθησής τους.
Τα Ψηφιακά Διδακτικά Σενάρια της Πλατφόρμας «Αίσωπος»
Το ψηφιακό διδακτικό σενάριο, όπως σχεδιάζεται και παρουσιάζεται στην Πλατφόρμα «Αίσωπος», έρχεται να εκσυγχρονίσει το παραδοσιακό σχέδιο διδασκαλίας που απευθύνεται στον εκπαιδευτικό και περιγράφει αναλυτικά τον σχεδιασμό ενός μαθήματος ανά διδακτική ώρα. Ο όρος σχέδιο μαθήματος είναι παλαιότερος και έχει συνδεθεί με μία μηχανιστική ή μάλλον συμπεριφοριστική περιγραφή διδασκαλίας δίχως να περιλαμβάνει συνήθως στοιχεία αλληλεπίδρασης, διαδραστικότητας και συνεργασίας (ΕΑΙΤΥ, 2008).
Το ψηφιακό διδακτικό σενάριο της πλατφόρμας «Αίσωπος» είναι μία διδακτική πρόταση που απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς και μαθητές και αξιοποιεί τις σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας, με έμφαση στην διερευνητική, ανακαλυπτική και συνεργατική μάθηση, κυρίως, με τρόπο απλό, εφαρμόσιμο, απέριττο και συνάμα σύγχρονο και διαδραστικό, αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες χωρίς απαραίτητα να είναι και άμεσα εξαρτώμενο από αυτές. Αντιστοιχεί σε ένα ή περισσότερα γνωστικά αντικείμενα, συνάδει προς το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών τους και αποτελείται από καλά δομημένα χαρακτηριστικά που περιγράφουν ευέλικτα το μάθημα με δραστηριότητες και εργαλεία που αξιοποιούνται ή που δύνανται να αξιοποιηθούν σε μία ή περισσότερες διδακτικές ώρες. Είναι ενορχηστρωμένο με αναφορά στους ρόλους των συμμετεχόντων, τις χωροχρονικές ρυθμίσεις του μαθησιακού περιβάλλοντος, την κατανομή των διαθέσιμων μαθησιακών πόρων και συνδέεται με φύλλα εργασίας, φάσεις υλοποίησης, διδακτικούς στόχους, εργασίες αξιολόγησης και αυτοαξιολόγησης, καθώς και με πλήρη περιγραφή του διδακτικού «προβλήματος» που επιλύει το ίδιο το σενάριο (Γραμμένος Ν., 2016).
Ψηφιακό Περιεχόμενο και Υλικό της Πλατφόρμας «Αίσωπος»
Η Πλατφόρμα «Αίσωπος» περιλαμβάνει πλήθος υποδειγματικών ψηφιακών σεναρίων υλοποιημένων από επιστημονικές επιτροπές και ως εκ τούτου, εγγυημένων ως προς την επιστημονική και παιδαγωγική τους επάρκεια. Περιλαμβάνει, επίσης, αξιολογημένα σενάρια της ευρύτερης εκπαιδευτικής κοινότητας, που έχουν χαρακτηρισθεί ως «βέλτιστα και επαρκή». Ο ανωτέρω χαρακτηρισμός προήλθε έπειτα από διπλή αξιολόγηση κάθε σεναρίου που υποβλήθηκε από την ευρύτερη εκπαιδευτική κοινότητα, βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων αξιολόγησης που όρισε το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής.
Πιο συγκεκριμένα, η Πλατφόρμα παρέχει υψηλής ποιότητας διδακτικό ψηφιακό υλικό για πλήθος γνωστικών αντικειμένων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης, με βάση τα ωρολόγια προγράμματα και τα προγράμματα σπουδών τους. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνει:
- 771 ψηφιακά διαδραστικά διδακτικά σενάρια για πλήθος γνωστικών αντικειμένων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης υλοποιημένα με βάση τα ισχύοντα μέχρι και το έτος 2015 Προγράμματα Σπουδών.
- 42 μελέτες προδιαγραφών και μεθοδολογίας ανάπτυξης ψηφιακών διδακτικών σεναρίων, υλοποιημένες από ειδικούς επιστήμονες‑εμπειρογνώμονες για 39 γνωστικά αντικείμενα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης.
- 18 διαδραστικά σχεδιαστικά εργαλεία εκπαιδευτικού σκοπού τα οποία, χρησιμοποιούμενα μεμονωμένα ή συνδυαστικά, είναι δυνατόν να αξιοποιηθούν για την σχεδίαση οιουδήποτε απλού ή σύνθετου ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου.
- Πλήρη μηχανισμό μετατροπής ψηφιακού περιεχομένου σε εκπαιδευτικό ψηφιακό διαδραστικό υλικό με παράλληλη αντιστοίχιση με διδακτικούς στόχους, φάσεις υλοποίησης, φύλλα εργασίας κ.λπ.
- Ολοκληρωμένη βοήθεια και καθοδήγηση στους εκπαιδευτικούς που ενδιαφέρονται να σχεδιάσουν ψηφιακό διδακτικό σενάριο (σελίδα συχνών ερωτήσεων-FAQs, αναλυτικoί λειτουργικοί οδηγοί, εγχειρίδια χρήσης διαδραστικών εργαλείων, screenshots, video screencasts, πρότυπα παραδείγματα πλήρους αξιοποίησης διαδραστικών σχεδιαστικών εργαλείων και δημιουργίας σεναρίων κ.ά.)
Τα 771 Ψηφιακά Διαδραστικά Διδακτικά Σενάρια διαιρούνται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες:
α) Τα Υποδειγματικά Ψηφιακά Σενάρια (268) έχουν υλοποιηθεί και υποβληθεί από επιστημονικές επιτροπές ορισμένες από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Μέλη ΔΕΠ, Σχολ. Σύμβουλοι, Εκπαιδευτικοί αυξημένων προσόντων).
β) Τα αξιολογημένα ως Βέλτιστα Ψηφιακά Σενάρια (331) έχουν υλοποιηθεί και υποβληθεί από εκπαιδευτικούς της ευρύτερης εκπαιδευτικής κοινότητας και έπειτα από διπλή αξιολόγηση έχουν συγκεντρώσει βαθμολογία από 70 έως 100 μονάδες. Τα σενάρια αυτά βραβεύθηκαν σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων στις 03/11/2015.
γ) Τα αξιολογημένα ως Επαρκή Ψηφιακά Σενάρια (172) έχουν υλοποιηθεί και υποβληθεί από εκπαιδευτικούς της ευρύτερης εκπαιδευτικής κοινότητας και έπειτα από διπλή αξιολόγηση έχουν συγκεντρώσει βαθμολογία από 50 έως 69,5 μονάδες.
Τόσο τα υλοποιούμενα από επιστημονικές επιτροπές εμπειρογνωμόνων 268 Υποδειγματικά Σενάρια όσο και τα 331 αξιολογημένα ως Βέλτιστα και τα 172 αξιολογημένα ως Επαρκή Σενάρια που βρίσκονται σήμερα αναρτημένα και δημοσιευμένα στην Πλατφόρμα «Αίσωπος», είναι πιστοποιημένα, ως προς την επιστημονική και παιδαγωγική τους επάρκεια και ως εκ τούτου πληρούν τις απαραίτητες επιστημονικές και παιδαγωγικές προϋποθέσεις και προδιαγραφές, προκειμένου να εφαρμοστούν στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Απαραίτητη προεργασία για τη δημιουργία Ψηφιακού Διδακτικού Σεναρίου στην Πλατφόρμα «Αίσωπος»
Για τη δημιουργία ενός σεναρίου στην Πλατφόρμα «Αίσωπος», κάθε εκπαιδευτικός χρειάζεται να λαμβάνει υπόψη του ότι το σενάριο που πρόκειται να σχεδιάσει αφορά σε μελέτη περίπτωσης, εν προκειμένω σε μελέτη διδακτικής περίστασης, στην οποία περιγράφεται η ομάδα στόχος, οι στόχοι, η μεθοδολογία και όλη «η πλοκή», δηλαδή μία πραγματική κατάσταση εργασίας με τους μαθητές μέσα στην τάξη. Το διδακτικό σενάριο δεν αναφέρεται μόνο σε θεωρίες, αλλά περιγράφει και περιλαμβάνει τις διδακτικές δραστηριότητες, το εκπαιδευτικό υλικό και την αλληλεπίδραση με τους μαθητές. Επιπλέον, προσφέρεται ως παράδειγμα εφαρμογής μίας θεωρίας, πριν να διαβάσουμε και να μάθουμε για αυτήν (Κουλουμπαρίτση Α., 2011).
Η ανάπτυξη ενός εκπαιδευτικού σεναρίου συμπεριλαμβάνει τα ακόλουθα επτά (7) στάδια, σε στενή μεταξύ τους σχέση και αλληλεπίδραση (ΕΑΙΤΥ, 2007; ΕΑΙΤΥ, 2011):
- 1ο στάδιο: Προσδιορισμός του διδακτικού αντικειμένου (τίτλος, τάξη, εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές, προαπαιτούμενα).
- 2ο στάδιο: Ανίχνευση πρότερων γνώσεων και αναπαραστάσεων των μαθητών (τι γνωρίζουν οι μαθητές, πιθανές δυσκολίες της σκέψης τους σχετικά με το γνωστικό αντικείμενο).
- 3ο στάδιο: Καθορισμός στόχων του σεναρίου ως προς το γνωστικό αντικείμενο (γνωστικοί στόχοι), ως προς τη διαδικασία της μάθησης και, ως προς τη χρήση των ΤΠΕ.
- 4ο στάδιο: Διδακτικό υλικό (η απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή, βιβλία, χάρτες, λογισμικό, κατασκευές, φύλλα εργασίας).
- 5ο στάδιο: Δημιουργία δραστηριοτήτων σεναρίου (η οργάνωση της διδασκαλίας στη βάση κατάλληλων δραστηριοτήτων υλοποίησης του εκπαιδευτικού σεναρίου στην τάξη,-διδακτικές προσεγγίσεις και στρατηγικές, αξιοποίηση της προστιθέμενης αξίας των ΤΠΕ στη μαθησιακή διαδικασία, δημιουργία των αντίστοιχων φύλλων εργασίας κ.λπ.-).
- 6ο στάδιο: Αξιολόγηση μαθητή και σεναρίου, καθώς και πιθανές επεκτάσεις του σεναρίου.
- 7ο στάδιο: Παρατηρήσεις και οδηγίες για τους εκπαιδευτικούς, βιβλιογραφία, παραπομπές, πηγές.
Τα προηγούμενα στάδια εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό μεταξύ τους και, συνήθως, δεν αναπτύσσονται με γραμμικό τρόπο παρότι υπάρχει μια λογική ακολουθία στη σειρά υλοποίησης. Για παράδειγμα, ο καθορισμός του διδακτικού αντικειμένου προηγείται της διατύπωσης των στόχων. Το διδακτικό υλικό είναι συνυφασμένο με τους στόχους αλλά και τις δραστηριότητες υλοποίησης του σεναρίου και σε μεγάλο βαθμό αναπτύσσονται παράλληλα. Η ανάδειξη των πρότερων ιδεών και των αναπαραστάσεων προδιαγράφει τμήμα των δραστηριοτήτων υλοποίησης του σεναρίου: πρόκειται για δραστηριότητες που στοχεύουν, ενδεχομένως, στην ανασκευή των πρότερων ιδεών και την αναδόμηση των αναπαραστάσεων που έχουν οι μαθητές σχετικά με τις προς μελέτη έννοιες (ΕΑΙΤΥ, 2007; ΕΑΙΤΥ, 2011).
Προκειμένου ο εκπαιδευτικός να είναι ικανός να σχεδιάσει το σενάριο που επιθυμεί, απαιτείται η εξοικείωσή του με τα προσφερόμενα εργαλεία της πλατφόρμας «Αίσωπος» καθώς και η δημιουργία τουλάχιστον ενός δοκιμαστικού σεναρίου. Στη συνέχεια, ο ίδιος είναι ικανός να δομήσει τόσο τις φάσεις υλοποίησης του σεναρίου όσο και το διαδραστικό ψηφιακό υλικό και τα φύλλα εργασίας, που ενδεχομένως θα συνοδεύουν τις φάσεις και θα ικανοποιούν τους διδακτικούς στόχους που έχει αρχικά καθορίσει.
Η ποιότητα ενός σεναρίου εξαρτάται από παράγοντες, όπως η πρωτοτυπία του θέματος, η πρωτοτυπία επεξεργασίας και πληρότητας του θέματος, η σαφήνεια, η ένδειξη δημιουργικής σκέψης, η τάξη, η καθαρότητα και η συνέπεια στην τήρηση των επιστημονικών και παιδαγωγικών κανόνων. Η ευχέρεια χρήσης ΤΠΕ με αξιοποίηση των διαθέσιμων εργαλείων της πλατφόρμας, σε συνδυασμό με τη βαθιά γνώση του θέματος που πραγματεύεται ο σεναριογράφος αποτελούν τεκμήριο της σοβαρότητας του σχεδιαστή και του επιστημονικού χαρακτήρα του σεναρίου.
Λειτουργικά Χαρακτηριστικά της Πλατφόρμας «Αίσωπος»
Η Πλατφόρμα «Αίσωπος» λειτουργεί και ως πάροχος δεδομένων (data provider) και είναι συνδεδεμένη με τον εθνικό συσσωρευτή εκπαιδευτικού περιεχομένου για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση (Φωτόδεντρο), μέσω του πρωτοκόλλου συλλογής μεταδεδομένων OAI-PMH, αξιοποιώντας το μοντέλο δεδομένων Ι.Ε.Ε.Ε. L.O.M. Επομένως, κάθε ενδιαφερόμενος, δύναται να αναζητήσει υλικό για τα ψηφιακά διαδραστικά διδακτικά σενάρια είτε μέσω της Πλατφόρμας «Αίσωπος» είτε μέσω του συστήματος «Φωτόδεντρο».
Για την αξιοποίηση των λειτουργικών χαρακτηριστικών της Πλατφόρμας «Αίσωπος» απαιτείται ένας σύγχρονος φυλλομετρητής (Mozilla Firefox, Google Chrome, Safari, Opera, Internet Explorer/Microsoft Edge κ.ά.) και μια σταθερή σύνδεση στο Διαδίκτυο. Το σύστημα είναι βασισμένο σε σύγχρονες τεχνολογίες Web, είναι ανεξάρτητο λειτουργικού συστήματος (cross-platform) και δεν απαιτεί την εγκατάσταση οποιουδήποτε λογισμικού ούτε στο σταθμό εργασίας του δημιουργού του διαδραστικού περιεχομένο ούτε και στον σταθμό εργασίας του τελικού αποδέκτη (no Java, no Flash).
Αξιοποίηση της Πλατφόρμας «Αίσωπος»
Μέχρι σήμερα, στην πλατφόρμα έχουν εγγραφεί 1.840 εκπαιδευτικοί, ενώ κατά μέσο όρο την επισκέπτονται 3.400 μοναδικοί επισκέπτες κάθε μήνα (σύνολο 50.769 μοναδικοί επισκέπτες σε 122.466 συνολικές επισκέψεις από τον Ιούνιο 2015 έως σήμερα).
Από τον Δεκέμβριο του έτους 2015, η πλατφόρμα είναι ελεύθερη προς χρήση σε όλη την εκπαιδευτική κοινότητα. Οποιοσδήποτε εκπαιδευτικός μπορεί να αξιοποιήσει τα ήδη αναρτημένα σενάρια, αλλά και δύναται να εγγραφεί στην Πλατφόρμα με τον λογαριασμό που έχει στο Π.Σ.Δ. (Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο) και να σχεδιάσει/δημιουργήσει έως 10 ψηφιακά διδακτικά σενάρια προς αξιοποίηση στην τάξη του. Τα σενάρια αυτά δεν αναρτώνται στην Πλατφόρμα (δεδομένης της μη αξιολόγησής τους από επιτροπές κριτών/αξιολογητών), αλλά o εκπαιδευτικός έχει την επιλογή να τα αξιοποιήσει ατομικά, σχεδιάζοντας ηλεκτρονικά τα μαθήματα ή τις διδασκαλίες του στον προσωπικό του χώρο (cloud space), που διατίθεται για τον σκοπό αυτό. Επομένως, οι εκπαιδευτικοί/σχεδιαστές έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν απρόσκοπτα στην τάξη τους όχι μόνο τα ήδη αναρτημένα σενάρια αλλά και τα σενάρια που έχουν οι ίδιοι σχεδιάσει και βρίσκονται στον προσωπικό τους χώρο στην Πλατφόρμα.
Συμπεράσματα
H πλατφόρμα «Αίσωπος» αποτελεί ένα πολύτιμο ολοκληρωμένο ηλεκτρονικό σύστημα σχεδίασης και αξιοποίησης ψηφιακών διαδραστικών διδακτικών σεναρίων, που απευθύνεται, κυρίως, σε εκπαιδευτικούς και μαθητές της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης. Είναι ένα σύγχρονο δυναμικό εκπαιδευτικό εργαλείο που επιτρέπει τη σχεδίαση και δημιουργία δομημένων διδακτικών σεναρίων με χρήση ΤΠΕ βασισμένων, κυρίως, στο web, σε ένα ευχάριστα δημιουργικό περιβάλλον. Πλήθος ψηφιακών σχεδιαστικών διαδραστικών στοιχείων/εργαλείων μπορούν να χρησιμοποιηθούν από όλους τους εκπαιδευτικούς, περισσότερο ή λιγότερο εξοικειωμένους με τις νέες τεχνολογίες. Είναι μια πλατφόρμα ανοιχτή στο σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας, όπου οι εκπαιδευτικοί μπορούν να οργανώνουν τις διδασκαλίες τους και να σχεδιάζουν νέο ή να αξιοποιούν υπάρχον ψηφιακό υλικό (ακόμα και διασκορπισμένο σε διαφορετικές πηγές), να το μετατρέπουν σε διαδραστικό και να το οργανώνουν σε μαθήματα με την μορφή και δομή σύγχρονων ψηφιακών διδακτικών σεναρίων.
*Ο Νικόλαος Γραμμένος είναι Σύμβουλος Γ’ στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, υπεύθυνος σχεδίασης και ανάπτυξης πλατφόρμας «Αίσωπος» και Πληροφορικός.
Βιβλιογραφία
Burgos, D. & Berbegal, N. (2005). IMS learning design from inside. In Burgos, D. & Griffiths, D. (Eds.) The UNFOLD project: Understanding and using learning design, Heerlen: Open University of the Netherlands, pp. 83-94.
Figl, K. & Derntl, M. (2006). A Comparison of Visual Instructional Design Languages for Blended Learning. In E. Pearson & P. Bohman (Eds.), Proceedings of World Conference on Educational Multimedia, Hypermedia and Telecommunications 2006. Chesapeake, VA: AACE, pp. 941-948.
Lockyer L., Benett S., Agostinho S., & Harper B. (2008). Handbook of research on learning design: Issues, applications & technologies, Information Science Reference, IGI Global.
Wichmann, A., Engler J., & Hoppe H. U. (2010). Sharing educational scenario designs in practitioner communities. International Conference of the Learning Sciences ICLS 2010, Chicago, IL.
Reiser, R. & Dempsey, J. (2011). Trends and issues in instructional design and technology (3rd Edition), Allyn and Bacon, Publications.
Prieto, L., Dimitriadis, Y., Craft, B., Derntl, M., Émin, V., Katsamani, M., Laurillard, D., Masterman, E., Retalis, S. & Villasclaras, E. (2013). Learning design rashomon II: Exploring one lesson through multiple tools, Research in Learning Technology Supplement 2013, 21, 20057.
Γραμμένος, Ν. (2016). Αξιοποιώντας σύγχρονα εργαλεία Web στη διδακτική πράξη. Σχεδιασμός και αξιοποίηση ψηφιακών διαδραστικών διδακτικών σεναρίων στην πλατφόρμα «Αίσωπος» (Πρακτικά 4ου Πανελλήνιου Εκπαιδευτικού Συνεδρίου Κεντρικής Μακεδονίας: «Αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας Και των Επικοινωνιών στη Διδακτική Πράξη», Θεσσαλονίκη, 8-10 Απριλίου 2016, ISBN: 978-960-99301-2-3).
ΕΑΙΤΥ (2008). Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών – Τεύχος 1 (γενικό μέρος), ΕΑΙΤΥ – Τομέας επιμόρφωσης και κατάρτισης.
ΕΑΙΤΥ (2007, 2011). Επιμορφωτικό υλικό για την εκπαίδευση των επιμορφωτών στα Πανεπιστημιακά Κέντρα Επιμόρφωσης. Επιμόρφωση εκπαιδευτικών για την αξιοποίηση και εφαρμογή των ΤΠΕ στη διδακτική πράξη (ΙΤΥΕ-Διόφαντος).
Κουλουμπαρίτση, Α. (2011). Συμπληρωματικό Επιμορφωτικό Υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτών εκπαιδευτικών στο πλαίσιο της πιλοτικής εφαρμογής των νέων προγραμμάτων σπουδών.
Πετροπούλου, Ο. (2015). Βιβλιογραφική επισκόπηση και αναζήτηση βέλτιστων πρακτικών χρήσης σεναρίων στην εκπαιδευτική διαδικασία στην Ελλάδα και διεθνώς, αναζήτηση και ανάλυση των περισσότερο παγκοσμίως διαδεδομένων και εξελιγμένων (state of the art) πληροφοριακών εργαλείων ανάπτυξης σεναρίων / πληροφοριακά συστήματα ανάπτυξης, Παραδοτέο Π.1.1 της Δράσης 1 του υποέργου 1 της πράξης: ανάπτυξη μεθοδολογίας και ψηφιακών διδακτικών σεναρίων για τα γνωστικά αντικείμενα της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης – οριζόντια πράξη (συγχρηματοδοτούμενο έργο ΕΣΠΑ 2007-2013).